نحوه تاسیس و انحلال شرکت تضامنی
انحلال شرکت تضامنی، موضوع اصلی مقاله پیش رو است. اما ضروری است که پیش از پرداختن به موضوع اصلی، ماهیت و نحوه تاسیس شرکت تضامنی را مورد بررسی قرار دهیم. بنابر ماده 116 قانون تجارت شرکت تضامنی به شرکتی می گویند که تحت نام مخصوص، برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می گردد. اصلی ترین خصوصیت حقوقی شرکت تضامنی این است که اگر دارایی شرکت برای وصول طلب بستانکاران شرکت کافی نباشد، هر کدام از شرکا ضامن پرداخت همه بدهکاری های شرکت می باشد. مسئولیت تضامنی شرکا به طور مطلق است.
در شرکت های تضامنی، در صورتی که پس از انحلال و تصفیه شرکت، خواه این انحلال ناشی از ورشکستگی یا اختیاری باشد، معلوم شود شرکت ناتوان از پرداخت بخشی از بدهی های خود است، هر یک از طلبکاران حق مراجعه به اموال شخصی تک تکِ شرکا نسبت به کل بدهی شرکت را دارد.
به موجب قانون، شرکای شرکت تضامنی باید به انتخاب خود حداقل یکی را به عنوان مدیر شرکت تضامنی تعیین کنند. انتخاب مدیر ممکن است در شرکتنامه به عمل آید، یا ضمن اساسنامه و یا پس از تشکیل شرکت و به موجب توافق جداگانه انجام گیرد. در مورد عزل مدیر هرگاه در شرکتنامه یا اساسنامه شرایط عزل مدیر معین شده باشد، مطابق با آن شرایط عمل می شود. اما در صورتی که شرایط عزل مدیر تعیین نشد باشد، شرکا باید به اتفاق به عزل مدیر رای دهند.
شرایط انحلال شرکت تضامنی
انحلال شرکت تضامنی مطابق با ماده 136 قانون تجارت در موارد گوناگونی صورت می گیرد، که در نوشتار حاضر به بیان مهمترین موجبات انحلال شرکت تضامنی می پردازیم. نخستین مورد از موارد انحلال شرکت تضامنی این است که کاری که شرکت به مقصود انجام دادن آن تشکیل شده است به انجام رسیده و پایان یابد. همچنین اگر کاری که شرکت تضامنی به منظور انجام دادن آن تشکیل شده است غیر قابل انجام شود، مورد از موارد انحلال شرکت تضامنی خواهد بود. برای مثال اگر شرکت تضامنی به قصد ساخت یک بنا تشکیل شده باشد، با پایان ساخت بنا، شرکت نیز به صورت خود به خود منحل خواهد شد. یکی از شیوه های اختیاری انحلال شرکت تضامنی مطابق با بند 2 ماده 93 قانون تجارت، توافق شرکا است. مطابق با این ماده در صورتی که تمام شرکا بر سر انحلال شرکت تضامنی توافق کنند، شرکت تضامنی منحل خواهد شد.
علاوه بر این در صورتی که شرکت ورشکست شود نیز یکی دیگر از موارد انحلال شرکت تضامنی خواهد بود. همچنین در صورتی که یکی از شرکای شرکت تضامنی ورشکست شود و مدیر تصفیه انحلال شرکت را درخواست کند، مورد از موارد انحلال شرکت تضامنی خواهد بود. هرگاه خطای مدیران، موجب ورشکستگی شرکت شود، خساراتی که بر اثر ورشکستگی شرکت به شرکت، شرکا و اشخاص ثالث وارد می شود، به صورت تضامنی از مدیران قابل مطالبه نیست. بلکه در هر مورد باید سهم هر مدیر را با توجه به خطا و نقش او در ایجاد خسارات وارده حساب کرد. مسئولیت مدیر شرکت تضامنی مطابق با مسئولیت وکیل برای موکل است.
دلایل انحلال شرکت تضامنی
به موجب بند «ج» ماده 136 قانون تجارت هرگاه یکی از شرکا دلایلی را به دادگاه ارائه دهد و از دادگاه انحلال شرکت تضامنی را بخواهد، دادگاه موضوع را بررسی می کند. در صورتی که دادگاه دلایل متقاضی انحلال را صحیح و ادامه فعالیت شرکت را مخالف با قانون و شرع تشخیص دهد، حکم به انحلال شرکت تضامنی صادر خواهد نمود. این کار مستلزم تقدیم دادخواست به دادگاه و پرداخت هزینه دادرسی است.
راهنمای انحلال شرکت تضامنی
در صورتی که در اساسنامه حق فسخ اسقاط نشده باشد، هر یک از شرکا می تواند تقاضای فسخ را شش ماه قبل از فسخ به طور کتبی به شرکا اعلام کند. سال به سال موافق اساسنامه به حساب شرکت رسیدگی شده و ختم در زمان پایان حساب سالیانه انجام می گیرد. فسخ شرکت تضامنی یک شیوه استثنایی برای انحلال شخصیت حقوقی شرکت های تجاری است و معمولاً قراردادهای مدنی با فسخ انحلال می یابند. در هر حال قانونگذار در مورد شرکت های تضامنی و نسبی حق فسخ را پذیرفته است. بنابراین یکی از شیوه های انحلال شرکت تضامنی، فسخ آن است.
انحلال شرکت تضامنی در صورت فوت یا محجور شدن یکی از شرکا
اگر یکی از شرکای شرکت تضامنی فوت کند، ادامه کار شرکت منوط به رضایت همه شرکا و قائم مقام شریکی که فوت شده، می باشد. در مدت یک ماه پس از زمان فوت، قائم مقام متوفی باید رضایت یا عدم رضایت خود در مورد بقای شرکت را به طور کتبی اعلام کند. اگر قائم مقام متوفی رضایت خود نسبت به ادامه شرکت را اعلام کند، در نفع و ضرر شرکت شریک می باشد. در صورتی که قائم مقام شریک متوفی رضایت نداشته باشد، مورد از موارد انحلال شرکت تضامنی خواهد بود.
اگر شرکا در اساسنامه یا شرکتنامه پیش بینی کرده باشند که اگر یکی از شرکا فوت کند شرکت بدون رضایت ورثه ادامه خواهد داشت، شرط باطل است. در نتیجه برای بقای شرکت، اعلام رضایت وارثان متوفی و تمامی شرکای شرکت الزامی می باشد.
موارد انحلال شرکت تضامنی
گفتیم که هر شریک می تواند با تقدیم دادخواست به دادگاه، انحلال شرکت تضامنی را درخواست کند. به موجب تبصره ماده 136 قانون تجارت، در مواردی که دلایل انحلال شرکت منحصر در رفتار یکی از شرکا باشد، می توان تقاضا کرد دادگاه حکم به اخراج شریک یا شرکای معین از شرکت تضامنی صادر کند.
درباره ما
در سال 1384 شرکت رویال ثبت در ایران شروع به کار کرد. این شرکت افتخار دارد که برای بیش از هزار و دویست شرکت و بنگاه اقتصادی، ثبت شرکت های تجاری، ثبت اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری و خدمات مالی و مالیاتی ارائه کرده است. از دیگر فعالیت های این موسسه می توان به اخذ ایزو و گواهینامه های معتبر بین المللی، اخذ کد اقتصادی، اخذ گواهینامه ارزش افزوده و بسیاری از خدمات دیگر اشاره کرد. توانایی پرسنل مجرب و کارآزموده این شرکت در هر حوزه، باعث جذب مشتریان و استفاده از دیگر خدمات مجموعه رویال ثبت شده است.
اگر یکی از شرکای شرکت تضامنی فوت کند، ادامه کار شرکت منوط به رضایت همه شرکا و قائم مقام شریکی که فوت شده، می باشد. در مدت یک ماه پس از زمان فوت، قائم مقام متوفی باید رضایت یا عدم رضایت خود در مورد بقای شرکت را به طور کتبی اعلام کند. اگر قائم مقام متوفی رضایت خود نسبت به ادامه شرکت را اعلام کند، در نفع و ضرر شرکت شریک می باشد. در صورتی که قائم مقام شریک متوفی رضایت نداشته باشد، مورد از موارد انحلال شرکت تضامنی خواهد بود.
در صورتی که در اساسنامه حق فسخ اسقاط نشده باشد، هر یک از شرکا می تواند تقاضای فسخ را شش ماه قبل از فسخ به طور کتبی به شرکا اعلام کند. سال به سال موافق اساسنامه به حساب شرکت رسیدگی شده و ختم در زمان پایان حساب سالیانه انجام می گیرد. فسخ شرکت تضامنی یک شیوه استثنایی برای انحلال شخصیت حقوقی شرکت های تجاری است و معمولاً قراردادهای مدنی با فسخ انحلال می یابند. در هر حال قانونگذار در مورد شرکت های تضامنی و نسبی حق فسخ را پذیرفته است. بنابراین یکی از شیوه های انحلال شرکت تضامنی، فسخ آن است.
به موجب بند «ج» ماده 136 قانون تجارت هرگاه یکی از شرکا دلایلی را به دادگاه ارائه دهد و از دادگاه انحلال شرکت تضامنی را بخواهد، دادگاه موضوع را بررسی می کند. در صورتی که دادگاه دلایل متقاضی انحلال را صحیح و ادامه فعالیت شرکت را مخالف با قانون و شرع تشخیص دهد، حکم به انحلال شرکت تضامنی صادر خواهد نمود. این کار مستلزم تقدیم دادخواست به دادگاه و پرداخت هزینه دادرسی است.
