آشنایی با محدوده فعالیت انواع شرکت های تعاونی
انواع شرکت های تعاونی به موجب ماده 190 قانون تجارت عبارت از شرکت هایی هستند که بین عده ای از افراد شاغل به حرفه های گوناگون تشکیل می شود، و شرکا برای تولید و فروش اشیا یا اجناس، مشاغل خود را به کار می برند. شرکت های تعاونی به شرکت هایی می گویند که همه سرمایه آن یا حداقل 51% آن در مالکیت بخش تعاونی باشد. بخش های دولتی نمی توانند بیش از 50% از سرمایه انواع شرکت های تعاونی را تملک کنند. اما شهرداری ها، بنیاد مستضعفان و سایر موسسات عمومی می توانند با شرکت های تعاونی در قالب وام، مزارعه، مساقات، اجاره به شرط تملیک و … مشارکت داشته و آنها را حمایت کنند.
قوانین لازم الاجرا در خصوص انواع شرکت های تعاونی، قانون شرکت های تعاونی مصوب 1350 و قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران 1370 می باشند. قانون 1370 قانون شرکت های تعاونی مصوب 1350 را نسخ نکرده است و هنوز مقرراتی از قانون مزبور که با قانون بخش تعاون و سایر قوانین مغایرتی ندارد، لازم الاجرا است.
ممکن است همه اعضای یک شرکت تعاونی در خدمت دائمی شرکت نبوده و یا از اهل حرفه ای که موضوع فعالیت شرکت است نباشند. در این صورت، حداقل دو سوم اعضای اداره کننده شرکت باید از شرکایی که حرفه آنها موضوع عملیات شرکت است باشند.
انواع تقسیم بندی شرکت های تعاونی
یکی از انواع شرکت های تعاونی بر اساس ماده 192 قانون تجارت عبارت از شرکت تعاونی مصرف است. مقاصدی که شرکت تعاونی مصرف مطابق با آن شکل می گیرد عبارتند از:
- فروختن اجناس و کالای لازم برای زندگی خواه کالاهای مزبور را شرکا ایجاد کرده یا خریده باشند.
- به نسبت خرید هر یک از شرکا، سود و زیان شرکت میان آنها تقسیم شود.
شرکت های تعاونی نیز مانند دیگر شرکت های تجاری باید دارای اساسنامه باشند. در اساسنامه نام شرکت با قید عنوان تعاونی، موضوع، هدف، نوع، حوزه عملیات، نشانی و مرکز اصلی عملیات، میزان سرمایه، مدت و شیوه های انحلال شرکت قید می شود. تابعیت شرکت تعاونی باید ایرانی باشد. بنابراین بر خلاف دیگر شرکتهای تجاری مثل شرکت تضامنی که تاسیس و ثبت آنها با تابعیت خارجی ممکن است، هیچ کدام از انواع شرکت های تعاونی را نمی توان با تابعیتی غیر از تابعیت ایرانی ثبت نمود. شرکت های تعاونی می توانند با رعایت مقررات قانونی نسبت به واردات و صادرات کالا و اجناس نیز اقدام نمایند.
انواع و اهداف شرکت های تعاونی
اهداف انواع شرکت های تعاونی مطابق با ماده 1 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران عبارتند از:
- اشتغال کامل با ایجاد فرصت برابر کار برای همه.
- در اختیار قرار دادن وسایل کار در مورد آنهایی که توانایی انجام کار داشته ولی وسایل آن را در اختیار نداشته باشند.
- انواع شرکت های تعاونی برای پیشگیری از تجمع و انباشت ثروت و منافع عمومی در دستان عده ای خاص تشکیل می شوند.
- یکی دیگر از اهداف و مقاصد انواع شرکت های تعاونی مطابق با ماده قانونی مذکور جلوگیری از تبدیل شدن دولت به عنوان کارفرمای مطلق است.
- همچنین پیشگیری از احتکار، انحصار، تورم و ضرر رسانی به دیگران از دیگر هدف های انواع شرکت های تعاونی به شمار می رود.
انواع شرکت های تعاونی اعم از تولید، مصرف یا توزیع ممکن است طبق مقررات مربوط به شرکت سهامی اداره شود. در این صورت ارزش هر سهم برای هر کدام از شرکای شرکت تعاونی یکسان خواهد بود و هر یک از شرکا در مجمع عمومی نمی تواند بیشتر از یک رای داشته باشد. همچنین ممکن است شرکای انواع شرکت های تعاونی با هم توافق کنند، که شرکت مطابق با مقررات مخصوصی اداره شود.
یکی دیگر از انواع شرکت های تعاونی، شرکت تعاونی توزیع است. تعاونی های توزیع طبق قانون به شرکت هایی می گویند که در چهارچوب مصالح عمومی، نیاز مشاغل تولیدی و مصرف کنندگان عضو خود را برای کاهش هزینه ها رفع می کنند.
انواع شرکت های تعاونی از لحاظ نوع فعالیت
با توجه به هدفی که هر یک از انواع شرکت های تعاونی ممکن است برای آن تشکیل شده باشد، نوع فعالیت شرکت متفاوت است. حوزه های فعالیت انواع شرکت های تعاونی در بخش های تولیدی از قبیل صنعتی، کشاورزی، دامپروری، شرکت های دانش بنیان و … جای می گیرد. بعلاوه اینکه انواع شرکت های تعاونی ممکن است بدون تولید کردن چیزی و صرفاً برای توزیع تشکیل شوند. برای مثال می توان به شرکت تعاونی توزیعی فرهنگیان اشاره کرد.
طبق ماده 26 قانون بخش تعاونی اقتصاد انواع شرکت های تعاونی تولیدی شرکت هایی هستند که در امور به کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش و صید ماهی، صنعت، معدن، شیلات، عمران شهری و روستایی و دیگر موضوعات مشابه فعالیت می کنند. در تمامی حمایت های قانونی و اولویت های مربوط به انواع شرکت های تعاونی، شرکت تعاونی تولیدی اولویت دارد.
انواع شرکت های تعاونی وقتی در اداره ثبت شرکت ها ثبت می شود، که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه شده باشد. اگر بخشی از سرمایه انواع شرکت های تعاونی غیر نقدی باشد، در این صورت باید به پول تقویم شود، سپس به تناسب آن تادیه گردد. مطابق با قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران، حداقل شرکای انواع شرکت های تعاونی می تواند 7 نفر باشد. شرکا باید سرمایه ای را که در اساسنامه قید شده است ظرف مدت معین به شرکت پرداخت کنند. حدود مسئولیت مالی هر یک از شرکای انواع شرکت های تعاونی به میزان سهم آنها محدود است مگر این که در اساسنامه یا قرارداد به شیوه دیگری تعیین تکلیف شده باشد.
درباره ما
شرکت رویال ثبت در سال 1384 در ایران شروع به کار کرد. این شرکت افتخار این را دارد که با بیش از هزار و دویست شرکت و بنگاه اقتصادی در زمینه ثبت انواع شرکت های تعاونی، ثبت اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری و همکاری داشته است. از دیگر فعالیت های این موسسه می توان به اخذ ایزو و گواهینامه های معتبر بین المللی، اخذ گواهینامه ارزش افزوده، اخذ کد اقتصادی و بسیاری از دیگر خدمات مالی و مالیاتی اشاره کرد. مهارت بالای پرسنل مجرب و کارآزموده این شرکت در هر حوزه، موجب جذب مشتریان ثابت و استفاده از دیگر خدمات مجموعه رویال ثبت گردیده است.
اهداف انواع شرکت های تعاونی مطابق با ماده 1 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران عبارتند از:
- اشتغال کامل با ایجاد فرصت برابر کار برای همه.
- در اختیار قرار دادن وسایل کار در مورد آنهایی که توانایی انجام کار داشته ولی وسایل آن را در اختیار نداشته باشند.
- انواع شرکت های تعاونی برای پیشگیری از تجمع و انباشت ثروت و منافع عمومی در دستان عده ای خاص تشکیل می شوند.
- یکی دیگر از اهداف و مقاصد انواع شرکت های تعاونی مطابق با ماده قانونی مذکور جلوگیری از تبدیل شدن دولت به عنوان کارفرمای مطلق است.
- همچنین پیشگیری از احتکار، انحصار، تورم و ضرر رسانی به دیگران از دیگر هدف های انواع شرکت های تعاونی به شمار می رود.
مقاصدی که شرکت تعاونی مصرف مطابق با آن شکل می گیرد عبارتند از:
- فروختن اجناس و کالای لازم برای زندگی خواه کالاهای مزبور را شرکا ایجاد کرده یا خریده باشند.
- به نسبت خرید هر یک از شرکا، سود و زیان شرکت میان آنها تقسیم شود.
شرکت های تعاونی نیز مانند دیگر شرکت های تجاری باید دارای اساسنامه باشند. در اساسنامه نام شرکت با قید عنوان تعاونی، موضوع، هدف، نوع، حوزه عملیات، نشانی و مرکز اصلی عملیات، میزان سرمایه، مدت و شیوه های انحلال شرکت قید می شود. تابعیت شرکت تعاونی باید ایرانی باشد. بنابراین بر خلاف دیگر شرکتهای تجاری مثل شرکت تضامنی که تاسیس و ثبت آنها با تابعیت خارجی ممکن است، هیچ کدام از انواع شرکت های تعاونی را نمی توان با تابعیتی غیر از تابعیت ایرانی ثبت نمود. شرکت های تعاونی می توانند با رعایت مقررات قانونی نسبت به واردات و صادرات کالا و اجناس نیز اقدام نمایند.
